Czym jest zawał serca?

Zawał serca to martwica narządu lub tkanki, która wywołana jest przez niedokrwienie. W przebiegu zawału do mięśnia sercowego nie dopływa poprzez tętnice wieńcowe wystarczająca ilość krwi, co z kolei powoduje martwicę narządu. W pierwszej kolejności dochodzi do niedokrwienia komórek mięśnia sercowego. Kardiomiocyty przestają się prawidłowo kurczyć, a w dalszej kolejności rozpadają się. W wyniku degradacji komórek dochodzi do uwolnienia do krwi znajdujących się w nich substancji, w tym troponiny.

Jakie są najczęstsze przyczyny zawału serca?

Zawał serca w większości wypadków jest skutkiem pęknięcia blaszki miażdżycowej w tętnicy wieńcowej, która doprowadza krew do serca. W momencie, w którym dochodzi do pęknięcia blaszki zaczyna tworzyć się skrzeplina, która złożona jest z płytek krwi i włóknika. Skrzeplina zamyka naczynie wieńcowe i blokuje przepływ krwi w kierunku mięśnia sercowego. Zawał może również następować na skutek być niedokrwienia mięśnia sercowego. Dzieje się to w następstwie:

• arytmii, czyli zaburzenia rytmu serca,
• nadciśnienia tętniczego,
• hipotensji, czyli zmniejszonego ciśnienia tętniczego,
• niedokrwistości,
• skurczu tętnicy wieńcowej,
• rozwarstwienia ściany tętnicy wieńcowej.

Jak wygląda rokowanie?

Na rokowanie wpływa czas. Oznacza to, że im dłużej zamknięty jest przepływ przez tętnice, tym gorsze może być rokowanie. Dochodzi wówczas do obumarcia większego obszaru mięśnia sercowego. Po około sześciu godzinach upływających od momentu zablokowania przepływu krwi zmiany powstające w sercu stają się nieodwracalne.

Jak często występuje zawał serca?

W Polsce stwierdza się około sto tysięcy przypadków zawałów rocznie. Są one określane jako tak zwane ostre zespoły wieńcowe.

Jakie są typowe objawy zawału serca?

Wśród typowych objawów zawału serca wymienia się silny ból w klatce piersiowej, który:

• ma charakter piekący, dławiący, gniotący, ściskający, a nieco rzadziej ostry lub kłujący,
• zlokalizowany jest za mostkiem, ale odczuwany jest na nieco większym obszarze ciała,
• zwykle trwa ponad 20 min oraz stopniowo narasta,
• u około 20% pacjentów promieniuje do żuchwy, lewego barku lub lewego ramienia. Może on również promieniować do nadbrzusza lub do pleców,
• nie zależy od fazy oddychania czy zmiany pozycji ciała,
• nie ustępuje nawet po przyjęciu podjęzykowo nitrogliceryny.

Wśród innych objawów, które mogą występować w przebiegu zawału serca wymienia się:

• duszność, która zwykle pojawia się u osób w podeszłym wieku,
• kaszel występujący  odkrztuszaniem pienista, różowo podbarwionej plwociny,
• osłabienie,
• zawroty głowy,
• stan przedomdleniowy lub omdlenie,
• kołatanie serca,
• nudności i wymioty,
• niepokój lub lęk i strach.

Poza tym, pojawiać się mogą objawy nieswoiste, w tym stan podgorączkowy, bladość, poty lub przyśpieszenie rytmu serca oraz tętna.

Jak pomagać?

Jeżeli ból w klatce piersiowej utrzymuje się przez ponad pięć minut i nie ustępuje nawet po odpoczynku lub podjęzykowym przyjęciu nitrogliceryny, konieczne jest pilne wezwanie pogotowia ratunkowego. Wezwanie pomocy jest wskazane nawet w przypadku, w którym mogłoby okazać się, że pacjent w rzeczywistości nie przeszedł zawału.

Czy jest tak zwana „złota godzina”?

„Złota godzina” to termin, który podkreśla to, jak ważna jest szybka pomoc medyczna osobie borykającej się z zawałem serca. Czas, który upływa od momentu wystąpienia bólu w klatce piersiowej do udzielenia pomocy oraz rozpoczęcia specjalistycznego leczenia ma wpływ na dalsze rokowania. Szybka pomoc może ograniczyć niekorzystne zmiany związane z martwicą mięśnia sercowego. Zdecydowanie najlepsze rokowania dotyczą pacjentów, w przypadku których leczenie zostało rozpoczęte już w przeciągu pierwszej godziny upływającej od wystąpienia pierwszych objawów zawału serca. objawów. Takie postepowanie nie jest jednak powszechne, ponieważ niektórzy pacjenci stają się przeczekać ból. Wdrażają oni leczenie się na własną rękę, dzwonią do rodziny czy próbują skontaktować się z lekarzem rodzinnym. Pacjenci dość często starają się dostać do szpitala za pomocą własnego środka lokomocji lub korzystają w tym celu z transportu publicznego. Należy jednak podkreślić, że jedynym bezpiecznym środkiem transportu osoby, u której podejrzewa się zawał serca jest specjalistyczna karetka pogotowia, ponieważ już podczas transportu pacjenta do szpitala można wdrażać już pierwsze czynności związane z leczeniem chorego. Warto podkreślić, ze dość często na wczesnym okresie zawału dochodzić może do zatrzymania krążenia. W takim przypadku niezbędna jest pomoc personelu medycznego, który dysponuje odpowiednią wiedzą i sprzętem umożliwiającym przywrócenie pracy serca.

W celu umówienia wizyty do Kardiolog Kraków lub terminu badania skontaktuj  się z nami:

Centrum Medyczne PROMED
ul. Olszańska 5G
31-513 Kraków

Centrum Medyczne PROMED
ul. Nad Strugą 7
31-411 Kraków