Zapalenie dróg żółciowych – diagnostyka i sposoby leczenia
Zapalenie dróg (przewodów) żółciowych jest chorobą, w wyniku której dochodzi do niszczenia i zwężenia dróg żółciowych, a następnie do zastoju w nich żółci. Stan zapalny w obrębie przewodów żółciowych może powstawać na skutek ich zakażenia bądź reakcji autoimmunologicznej organizmu. Choroba ta może prowadzić do niewydolności wątroby lub jej marskości, a także rozwoju raka dróg żółciowych. Nie może więc być bagatelizowana, a także powinna być objęta odpowiednim leczeniem pod nadzorem specjalisty.
Zapalenie dróg żółciowych – objawy
W przewodach żółciowych żółć zbierana jest w obrębie wątroby i odprowadzana do dwunastnicy. Rozwijający się w nich stan zapalny może początkowo przebiegać bezobjawowo. Wykrywany jest bardzo często w sposób przypadkowy przy okazji diagnozowania innych jednostek chorobowych czy podczas wykonywania badań kontrolnych.
Niemniej jednak do najczęściej występujących objawów zapalenia dróg żółciowych zalicza się:
- ciągłe zmęczenie;
- złe samopoczucie;
- spadek masy ciała;
- ból brzucha w jego górnej, prawej części;
- nieznośny świąd skóry (mocno uciążliwy szczególnie nocą);
- żółtaczka – żółtawe zabarwienie skóry, twardówki, spojówek oraz błon śluzowych;
- powiększenie wątroby;
- możliwe jest wodobrzusze, jak również krwotok z żylaków przełyku;
- dreszcze;
- gorączka.
Zapalenie dróg żółciowych – przyczyny
Jak już zostało na wstępie zaznaczone stan zapalny w obrębie przewodów żółciowych może pojawić się w wyniku zakażenia (wtórne zapalenie dróg żółciowych) lub też reakcji autoimmunologicznej (pierwotne stwardniające zapalenie przewodów żółciowych – PSC). Wtórne zapalenie dróg żółciowych towarzyszy chorobom dróg żółciowych, w wyniku których dochodzi do ich zwężenia. W konsekwencji tego żółć ma utrudniony odpływ i gromadzi się powyżej zwężenia oraz ulega zakażeniu (zwykle bakteriami Coli, Klebsiella, Escherichia, ale także wirusami lub pasożytami – znajdującymi się w zainfekowanej wodzie lub surowym mięsie) wywołując stan zapalny. Przyczynami wtórnego zapalenia przewodów żółciowych może być również:
- kamica dróg żółciowych;
- zabiegi chirurgiczne przeprowadzone na drogach żółciowych;
- zapalenie trzustki;
- urazy jamy brzusznej;
- stosowanie pewnej grupy leków – wazopresyjnych (podwyższających ciśnienie tętnicze) bądź też leków stosowanych w psychiatrii (np. chloropromazyny).
Natomiast pierwotne zapalenie dróg żółciowych (PSC) jest rzadką chorobą autoimmunologiczną, a więc taką, w której przebiegu organizm atakuje sam siebie z nieznanych przyczyn. PSC może tak naprawdę rozwinąć się u każdego. Niemniej jednak najczęściej występuje u mężczyzn (dwukrotnie częściej niż u kobiet) w wieku między 30 a 50. rokiem życia. Ponadto u prawie 70 % chorych stwierdza się nieswoiste zapalenie jelit (najczęściej wrzodziejące zapalenie jelita grubego, rzadziej chorobę Leśniowskiego-Crohna). Pierwotne zapalenie dróg żółciowych jest określane jako stwardniające, z uwagi na fakt, że w okolicy przewodów tworzą się blizny zmniejszające ich elastyczność. Z kolei zaleganie żółci działa destrukcyjnie na komórki wątroby powodując jej marskość i niewydolność.
Zapalenie dróg żółciowych – diagnostyka
Pierwotne zapalenie przewodów żółciowych może początkowo przebiegać bezobjawowo. Zostaje więc wykrywane przypadkiem choćby podczas badań kontrolnych. Do diagnostyki PSC oraz wtórnego zapalenia przewodów żółciowych stosuje się:
- badanie krwi oceniające poziom enzymów wątrobowych (AST, ALP, ALT i GGTP, które będą u chorego mocno podwyższone) oraz poziom bilirubiny (również mocno podwyższony);
- badanie ECPW (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna);
- badanie MRCP (cholangiografia rezonansu magnetycznego);
- biopsję wątroby w przypadku podejrzenia jej marskości.
Zapalenie dróg żółciowych – leczenie
Leczenie stanów zapalnych przewodów żółciowych zależy od tego, co je wywołało. Jeśli powstały one w wyniku następstwa innych chorób, to ich leczenie polega przede wszystkim na przestrzeganiu określonej diety, a także usunięciu przyczyny tychże chorób – np. usunięciu zalegających kamieni w przypadku kamicy nerkowej czy też antybiotykoterpii, jeśli doszło do zakażenia bakteryjnego.
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku pierwotnego stwardniającego zapalenia przewodów żółciowych (PSC). Trzeba tutaj podkreślić, że całkowite wyleczenie PSC jest niemożliwe. Niestety jest to choroba postępująca, która prowadzi do marskości wątroby i jej powikłań, a także raka dróg żółciowych. W związku z tym, że jeszcze nie zostały dokładnie rozpoznane przyczyny PSC, to brakuje także określonego sposobu jego leczenia. Jest kilka możliwości obecnie dostępnego leczenia, które może spowolnić rozwój choroby:
- stosowanie leków, których substancją czynną jest kwas ursodezoksycholowy powodujący zmniejszenie aktywności enzymów, GGTP i AP oraz łagodzący świąd skóry;
- leczenie endoskopowe mające na celu rozszerzenie zwężonych przewodów żółciowych;
- leczenie chirurgiczne, kiedy endoskopowe nie jest skuteczne.
- przeszczep wątroby w przypadku zaawansowanego PSC bądź podejrzenia raka dróg żółciowych.
Jeśli zauważasz u siebie objawy zapalenia dróg żółciowych, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem gastrologiem.
W celu umówienia wizyty lub terminu badania skontaktuj się z nami:
Centrum Medyczne PROMED
ul. Olszańska 5G
31-513 Kraków
rejestracja ogólna czynna w godz. 8:00 – 20:00
tel. +48 12 411 13 98
Dane kontaktowe
ul. Olszańska 5 G
31-513 Kraków
czynne: pon.-pt. 8:00-20.00
olszanska@cmpromed.pl