Bolące migdałki to dość powszechnie występująca przypadłość, która zwykle ma związek z paciorkowcowym zapalenia gardła, czyli popularną anginą. W czasie choroby migdałki są powiększone oraz bolą przy połykaniu i dotyku. Pokryte są również białym nalotem. W przypadku przewlekłego zapalenia migdałków konieczne może być usunięcie migdałków, a sam ból może mieć także związek z grzybicą lub nowotworem.
Czy ból migdałków może być objawem anginy?
Tak. Ból migdałków jest jednym z typowych objawów anginy, czyli infekcji której źródłem są głównie paciorkowce B-hemolizujące z grupy A. Chorobę mogą również wywoływać pneumokoki, gronkowce czy adenowirusy. W przebiegu anginy pojawia się silny i ostry ból gardła, któremu może towarzyszyć gorączka i dreszcze. Chorzy mogą się również uskarżać na trudności związane ze swobodnym połykaniem pokarmów, powiększone węzły chłonne oraz ból głowy oraz bóle kostno-stawowe. Ból migdałków w wielu wypadkach promieniują do jednego lub obu uszu i powodują duży dyskomfort chorego, a na migdałkach pojawia się biały nalot. Infekcje wywoływane przez bakterie wymagają zastosowania antybiotykoterapii, podczas gdy choroby o podłożu wirusowe mogą być leczone objawowo z użyciem środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Anginy nie można jednak bagatelizować, ponieważ brak odpowiedniego leczenia może prowadzić do rozwoju posocznicy, zapalenia mięśnia sercowego czy kłębuszkowego zapalenia nerek.
Jakie mogą być inne przyczyny bolących migdałków?
Ból migdałków może być związany nie tylko z infekcją wirusową lub bakteryjną, ale również z rozwojem stanu zapalnego spowodowanego zaleganiem resztek pokarmowych, limfocytów, a nawet złuszczonego nabłonka. W warunkach prawidłowych resztki te powinny być regularnie usuwane, ponieważ ich zaleganie prowadzi do rozwoju patogenów i rozwoju przewlekłego stanu zapalnego. W jego przebiegu objawy nie są tak nasilone jak w przypadku anginy, ale również są dość uciążliwe dla chorego. Wśród typowych objawów towarzyszących stanom zapalnym powodowanym przez zalegające resztki pokarmowe wymienia się:
- powiększone i zaczerwienione migdałki,
- ból gardła,
- zaczerwienienie łuków podniebiennych,
- stan podgorączkowy,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- kremowy lub biały nalot na migdałkach.
Z uwagi na powiększenie migdałków podniebiennych dochodzić może również do trudności związanych ze swobodnym oddychaniem, a także chrapanie i bezdech senny. Pacjenci mogą się również borykać z nieprzyjemnym zapachem z ust.
Jak leczyć tego rodzaju zmiany chorobowe?
W trakcie badania ze zmienionych chorobowo migdałków wydziela się ropna wydzielina, a zakażenie może przenosić się w inne obszary ciała powodując miedzy innymi kłębuszkowe zapalenie nerek czy gorączkę reumatyczną. Działanie lecznicze ma na celu ograniczanie infekcji i poprawę stanu zdrowia pacjenta. Konieczne jest w tym wypadku miejscowe stosowanie leków o działaniu przeciwzapalnym, którymi płucze się gardło, a w niektórych przypadkach wskazane jest chirurgiczne usunięcie migdałków podniebiennych.
Czy ból migdałka po zlokalizowany tylko po jednej stronie powinien wzbudzać niepokój?
Pacjenci mogą uskarżać się na ból jednego migdałka lub dolegliwości bólowe występujące obustronnie. W przypadku anginy objawy zwykle pojawiają się obustronnie, podczas gdy ból zwykle zlokalizowany tylko po jednej stronie może wskazywać na zakażenie grzybicze, infekcję gruźliczą, kiłę lub zmiany o charakterze nowotworowym. Poza tym, jednostronne obrzmienie migdałka może mieć związek z anginą Plauta-Vincenta, czyli chorobą której objawy pojawią się przede wszystkim u młodych osób zaniedbujących podstawową higienę jamy ustnej. Wraz z bólem występuje wówczas wrażenie przeszkody w gardle, wyczuwane jest zgrubienie, a chorzy uskarżają się na złe samopoczucie. Zmienione chorobowo migdałki pokryte są białym lub szarym nalotem, który może być łatwo usunięty z jego powierzchni za pomocą szpatułki. Zwykle pod nalotem zlokalizowane są owrzodzenia, z których może sączyć się krew. Pacjenci, którzy zgłaszają się do lekarza ze jednostronnie powiększonymi migdałkami powinni być diagnozowani pod kątem chłoniaka lub innych zmian o charakterze nowotworowym. Chłoniaki zwykle współwystępują ze stanami podgorączkowymi, zlewnymi potami z nocy oraz ogólnym osłabieniem organizmu. Chorzy mogą również zgłaszać inne objawy, w tym choćby powiększenie obwodu szyi i zlokalizowanych w tym rejonie węzłów chłonnych. U pacjentów może występować rak migdałka, czyli nowotwór złośliwy, który wywodzi się z tkanki nabłonkowej. Powoduje on ból, który nasila się podczas połykania, a także wpływa na jednostronne powiększenie migdałków. Widoczny może być również guz lub krwawiące owrzodzenie znajdujące się na migdałkach. Chorzy mogą również zgłaszać inne dolegliwości, takie jak na przykład:
- uczucie nieprzyjemnego drapania w gardle,
- ból w okolicy migdałków i uszu,
- powiększone węzły chłonne,
- znaczną i nagłą utratę masy ciała.
W ramach leczenia przeprowadzana jest tonsilektomia, która polega na wycięciu migdałków. W niektórych przypadkach zabieg musi być połączony z usunięciem nasady języka, łuków podniebiennych oraz układu chłonnego szyi.