Podgłośniowe zapalenie krtani to częsta choroba wieku dziecięcego o podłożu wirusowym. Mimo że rozpoczyna się nagle i gwałtowanie, a swym przebiegiem wzbudza niepokój wielu rodziców, zwykle przyjmuje łagodną postać i dość szybko ustępuje. Jakie są objawy podgłośniowego zapalenia krtani? Jak wygląda leczenie?
Co to jest podgłośniowe zapalenie krtani?
Podgłośniowe zapalenie krtani to ostra choroba zapalna, która jednak zwykle ma łagodny przebieg. Najczęściej wywołują ją wirusy grypy, takie jak wirus paragrypy, wirusy grypy typu A lub B, adenowirus, matepneumowirus i wirus RS.
Wirusy uszkadzają błonę śluzową okolicy podgłośniowej krtani, wskutek czego dochodzi do jej obrzęku i zwężenia światła dróg oddechowych. Pojawia się charakterystyczny świst oddechowy oraz duszność wdechowa, czyli problemy z wciągnięciem powietrza do płuc. Tak jak w przypadku większości zakażeń wirusowych górnych dróg oddechowych, do zakażenia dochodzi droga kropelkową.
Podgłośniowe zapalenie krtani to choroba będąca najczęstszą przyczyną ostrych zaburzeń oddechowych u dzieci. Atakuje między 6. miesiącem a 5. rokiem życia, przy czym szczyt zachorowań obserwuje się w 2. roku życia. Warto nadmienić, że chłopcy chorują częściej niż dziewczynki.
Objawy i przebieg podgłośniowego zapalenia krtani
Objawy choroby zwykle poprzedzają 3-dniowe symptomy infekcji górnych dróg oddechowych. Podgłośniowe zapalenie krtani pojawia się nagle, zwykle w nocy bądź nad ranem. Objawy są charakterystyczne, a należą do nich:
świst krtaniowy (stridor) – wysoki i szorstki dźwięk, który wynika z zaburzonego przepływu powietrza przez częściowo zwężone drogi oddechowe;
- szczekający kaszel, przypominający szczekanie psa;
- chrypka;
- problemy ze złapaniem powietrza, duszność w czasie wdechu.
Objawy mogą mieć różny stopień nasilenia. Od sporadycznie szczekającego kaszlu, aż po bardzo ciężkie, takie jak głośny wdechowy stridor, częsty kaszel, duży niepokój, a nawet zaburzenia świadomości u dziecka.
Postępowanie przy wystąpieniu objawów podgłośniowego zapalenia krtani
Mimo że symptomy choroby zwykle wzbudzają niepokój rodziców, należy pamiętać, że jej przebieg jest zazwyczaj łagodny. Najważniejsze jest zachowanie spokoju i stworzenie dziecku bezpiecznej atmosfery, by nie doszło do nasilenia duszności z przyczyn emocjonalnych. Według niektórych doniesień powstały obrzęk można zmniejszyć, wdychając gorącą parę wodną bądź przeciwnie, oddychając zimnym powietrzem. Jednak należy zaznaczyć, że żadne z powyższych metod postępowania nie zostały potwierdzone badaniami klinicznymi.
Co do zasady, podgłośniowe zapalenie krtani nie wymaga interwencji lekarskiej, a objawy samoistnie ustępują w ciągu kilku dni. Czasem zdarza się jednak, że duszności się nasilają, dziecko ma duże problemy z oddychaniem, wówczas należy natychmiast zadzwonić po Pogotowie Ratunkowe.
Rozpoznanie i leczenie podgłośniowego zapalenia krtani
Zwykle symptomy choroby są na tyle charakterystyczne, że lekarz nie musi wykonywać żadnych specjalistycznych badań mających na celu postawienie diagnozy. Przeprowadza się jednak badanie, którego zadaniem jest ocena:
- nasilenia świstu wdechowego (stridoru);
- zaciągania klatki piersiowej;
- obecności sinicy, czyli sinego zabarwienia skóry;
- stanu świadomości dziecka;
- prawidłowego wdechu.
Leczenie uzależnione jest od stanu pacjenta. Przy łagodnych objawach zwykle wystarczające jest leczenie ambulatoryjne, z kolei w przypadku mocno nasilonych duszności występuje konieczność hospitalizacji. W skrajnych, najcięższych przypadkach należy czasem zaintubować małego pacjenta.
W przypadku łagodnej postaci choroby podaje się dawkę glikokortykosteroidu doustnie, domięśniowo bądź wziewnie, a także adrenalinę do nebulizacji. Po kilkugodzinnej obserwacji, w przypadku nie narastania objawów bądź zmniejszenia ich nasilenia, dziecko może być wypisane do domu. W ciężkiej postaci choroby czy w przypadku narastania objawów maluch może być hospitalizowany na oddziale pediatrycznym bądź intensywnej terapii.