Grzybica ucha to przykra dolegliwość, która objawia się bólem, świądem, pieczeniem oraz uczuciem rozpierania. Pojawiać się może również płyn w uchu oraz wyciek o żółtawym zabawieniu. Leczenie w tym wypadku jest konieczne, ponieważ brak odpowiednich działań może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym infekcji ucha środkowego czy pojawienia się perlaka.
Czym zatem jest grzybica ucha?
Jak wspominano powyżej, grzybicze zapalenie ucha to dolegliwość, która wymaga leczenia. Infekcje grzybicze mogą obejmować powierzchnię paznokci rąk i stóp, a także mogą występować w jamie ustnej i przełyku oraz w gardle i uchu. W większości przypadków grzybicę ucha wywołują drożdżaki z rodzaju Candida, w tym Candida albicans. Co ciekawe, wymienione drobnoustroje fizjologicznie kolonizują jamę nosową i ustną. W przypadku osłabienia układu immunologicznego człowieka dochodzi jednak do nadmiernego rozwoju populacji drożdżaków, które stają się groźnymi dla zdrowia patogenami.
Zobacz także: Zapalenie ucha.
Jakie czynniki mogą sprzyjać rozwojowi grzybicy uszu?
Rozwój grzybicy związany jest zwykle z niedoborami odporności. Poza tym, chorobie sprzyja niedożywienie oraz deficyty:
- molibdenu,
- żelaza,
- witamin z grupy B.
Nie bez znaczenia są również nieodpowiednie warunki bytowe oraz brak higieny. Warto dodać, że czynnikiem, który w znaczny sposób zwiększa ryzyko związane z rozwojem grzybicy jest cukrzyca. Zaburzenia związane z występowaniem glikemii oraz nadmierne spożywanie węglowodanów to czynniki sprzyjające rozwojowi populacji drożdżaków, dla których cukier stanowi pożywkę. Grzybica ucha dość często diagnozowana jest u osób starszych i dzieci oraz pacjentów, którzy borykają się z zaburzeniami hormonalnymi. Kandydoza dotykać może zwłaszcza osoby chorujące na niedoczynność tarczycy. Na niekorzystne zmiany narażeni są również pacjenci z nowotworami, osoby poddawane leczeniu immunosupresyjnemu oraz chorzy przewlekle przyjmujący sterydy.
Jakie są typowe objawy grzybicy ucha?
Grzybica uszu może mieć charakter ostry lub przewlekły. Zwykle niekorzystne zmiany dotyczą ucha zewnętrznego i obejmują dolegliwości bólowe, świąd, pieczenie, uczucie zatkania i pełności ucha, a także wrażenie wilgoci w uchu i obecność płynu. Pojawiać się może również wyciek z ucha oraz upośledzenie słuchu. Tego rodzaju zmianom zwykle nie towarzyszą objawy ogólne, takie jak gorączka czy nadmierna senność.
W jaki sposób diagnozowana jest grzybica uszu?
Diagnostyka kandydozy obejmuje wywiad medyczny oraz wziernikowanie ucha. W celu potwierdzenia wstępnej diagnozy może być wykonywany wymaz lub posiew z ucha. Tego rodzaju diagnostyka może zostać poszerzona o badanie histopatologiczne. W jego przypadku konieczne jest pobranie wycinka z miejsca objętego stanem chorobowym. W ramach poszerzonej diagnostyki mogą być również wykonywane testy serologiczne, za pomocą których wykrywane mogą być antygeny i przeciwciała. Z udziałem tego rodzaju badań nie jest jednak możliwe określanie gatunku patogenu wywołującego konkretne zmiany. Czułe metody molekularne umożliwiają wykrywanie materiału genetycznego patogenu w danej próbie, ale są one stosunkowo drogie. Warto dodać, że pełną diagnostykę powinno uzupełniać zdjęcie RTG lub inne badanie obrazowe.
Zobacz także: Budowa ucha wewnętrznego.
Jak leczy się grzybicę ucha?
W przypadku grzybicy uszu konieczne jest wdrożenie właściwego leczenia, które zwykle okazuje się dość trudne i długotrwałe. Na wstępie konieczne jest określenie etiologii choroby oraz wskazanie lub wyeliminowanie ewentualnych chorób towarzyszących powodujących obniżenie odporności. W ramach skutecznego leczenia należy stosować leki o działaniu miejscowym, które w swoim składzie zawierają nystatynę. Lek ten uszkadza błony komórkowe drożdżaków wiążąc się z budującymi je sterolami. W ramach leczenia wdrażane mogą być również inne leki przeciwgrzybicze, w tym choćby flukonazol. W przypadku braku poprawy związanej ze stosowaniem maści i kremów o działaniu miejscowym należy wdrożyć leczenie doustne. W czasie trwania leczenia wskazane jest monitorowanie mikrobiologiczne pacjenta, które umożliwia ocenę skutków podejmowanych działań oraz ułatwia ich modyfikację. Należy pamiętać o tym, że leczenie nie powinno być przerywane wraz z ustąpieniem objawów. Musi być ono kontynuowane przez kolejne dwa tygodnie. Poza tym, zalecane jest stosowanie przez pacjenta odpowiedniej diety ograniczającej możliwość nawrotu choroby. Osoby predysponowane do wystąpienia niekorzystnych zmian powinny ograniczyć nadmiar spożywanych węglowodanów, które zawarte są w białym pieczywie, słodyczach i owocach. Poza tym, muszą one wykluczyć alkohol oraz zadbać o właściwy poziom kluczowych dla zdrowia witamin i minerałów. W wybranych wypadkach konieczna jest suplementacja, która powinna uzupełniać codzienną zdrową dietę.
Jakie mogą być możliwe powikłania grzybicy uszu?
Brak leczenia lub nieprawidłowo prowadzone leczenie może prowadzić do wystąpienia powikłań, w tym choćby infekcji i grzybicy ucha środkowego. Na skutek przewlekłych zakażeń o podłożu bakteryjnym dochodzić może do powstawania ubytków w błonie bębenkowej oraz migracji patogenów z przewodu słuchowego do struktur położonych nieco głębiej. Rozwój drożdżaków może mieć również związek z ranami pooperacyjnymi. W tym wypadku patogeny powodują brak drożności trąbki słuchowej, wciągnięcie wiotkiej części błony bębenkowej oraz tworzenie swoistej kieszonki. W jej wnętrzu gromadzi się złuszczony naskórek i formuje perlak, wewnątrz którego wtórnie rozwijać się mogą patogeny. W efekcie dochodzić może do niedowładu nerwu twarzowego oraz innych poważnych zmian w obrębie kości czaszki i opon mózgowo-rdzeniowych.
W celu umówienia wizyty u lekarza laryngologa lub terminu zabiegu skontaktuj się z nami:
Centrum Medyczne PROMED
ul. Rozrywka 24a, 31-419 Kraków
rejestracja ogólna czynna w godz. 8:00 – 20:00
tel. +48 12 412 10 01