Choroba Meniere’a zwana także wodniakiem endolimfatycznym lub błędnika, to dolegliwość związana z uchem wewnętrznym, która charakteryzuje się przede wszystkim zawrotami głowy, szumami usznymi i upośledzeniem słuchu. Do końca nie są znane mechanizmy jej występowania, jednak objawy wodniaka błędnika można łagodzić na wiele sposobów – poczynając od zmiany stylu życia, poprzez farmakoterapię, aż po zabieg chirurgiczny.
Choroba Meniere’a – diagnostyka
Rozpoznanie choroby Meniere’a polega na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego i dokładnej analizie objawów. Nie ma badań, których wyniki w 100% potwierdziłyby, że w danym przypadku mamy do czynienia z wodniakiem endolimfatycznym. Jednak w trakcie diagnostyki zaleca się przeprowadzanie następujących badań dodatkowych:
- badania obrazowe, czyli tomografię komputerową i rezonans magnetyczny, dzięki którym lekarz może zobaczyć struktury kostne i błoniaste ucha wewnętrznego. Badanie pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości w ich budowie;
- badania audiometryczne, dzięki którym można zdiagnozować wady słuchu, pozwalają ocenić stopień utraty słuchu i wykryć zmiany charakterystyczne dla choroby Ménière’a, takie jak ubytek słuchu w zakresie niskich częstotliwości.
- test glicerynowy polegający na podaniu pacjentowi doustnego glicerolu, którego zadaniem jest poprawa progu słyszenia w audiometrii;
- testy przedsionkowe, przy pomocy których można rozpoznać nadmierną aktywność przedsionka po stronie, która została zaatakowana chorobą.
- badanie równowagi (videonystagmografia lub elektronystagmografia) – testy równowagi pozwalają na ocenę funkcji błędnika, który odpowiada za utrzymanie równowagi i jest jednym z miejsc, w których dochodzi do zaburzeń związanych z chorobą Ménière’a.
Choroba Meniere’a – leczenie
Pacjentom z chorobą Meniere’a lekarze zwykle zalecają, by zmienili swój dotychczasowy styl życia i ograniczyli takie produkty, jak: papierosy, alkohol, kawę czekoladę i sól. Wskazuje się, że całkowite zrezygnowanie z powyższych wyrobów może przyczynić się do złagodzenia zawrotów głowy. Ponadto pacjenci powinni dużo odpoczywać i unikać sytuacji stresujących.
Jeśli jednak powyższe zalecenia nie przyniosą oczekiwanych efektów w postaci poprawy stanu zdrowia pacjenta, należy wdrożyć leczenie farmakologiczne. Zwykle przepisuje się antybiotyki, leki przeciwhistaminowe, kortykosteroidy i środki zwiększające diurezę. Zazwyczaj środki te wystarczająco tłumią objawy choroby, umożliwiając choremu normalne funkcjonowanie.
Jednak w przypadku osób, u których zawroty głowy są wyjątkowo uciążliwe i nawracające, przeprowadza się drenaż jamy bębenkowej lub przecięcie nerwu przedsionkowego. Drenaż jamy bębenkowej to zabieg chirurgiczny, podczas którego umieszcza się w uchu wewnętrznym aparat generujący impulsy ciśnieniowe. Takie zmiany ciśnienia powodują poprawę w przepływie endolimfy, zapobiegają jej gromadzeniu i zawrotom głowy. Z kolei w trakcie zabiegu przecięcia nerwu przedsionkowego, przecina się drogę komunikacji między błędnikiem a ośrodkami znajdującymi się w mózgu. To sprawia, że mózg nie rejestruje danych o zawrotach głowy, a w konsekwencji pacjent nie odczuwa nieprzyjemnych symptomów choroby.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić z chorobą Ménière’a?
Jeśli podejrzewasz u siebie chorobę Ménière’a, najlepiej udać się do otolaryngologa (laryngologa), specjalisty zajmującego się schorzeniami ucha, nosa i gardła. Otolaryngolog przeprowadzi szczegółowe badania ucha wewnętrznego, błędnika i układu równowagi, które są kluczowe w diagnostyce tej choroby. W przypadku, gdy otolaryngolog podejrzewa, że objawy mogą mieć inne podłoże, może skierować pacjenta na dodatkowe konsultacje z neurologiem lub audiologiem.
Współpraca kilku specjalistów jest czasem niezbędna, zwłaszcza jeśli objawy są nietypowe lub współistnieją z innymi schorzeniami, które mogą wpływać na równowagę i słuch.
Odpowiednie leczenie wodniaka błędnika niesie za sobą wiele korzyści dla pacjenta. Nasilenie i częstotliwość zawrotów głowy ulegają zmniejszeniu, obniża się również ryzyko utraty słuchu. Ponadto możliwe jest całkowite wyeliminowanie szumów usznych i – co najważniejsze – dochodzi do zatrzymania rozwoju choroby.