Polipy w nosie wywodzą się z błony śluzowej jamy nosowej bądź zatok. Przyczyny ich pojawiania się nie zostały dotąd poznane, jednak można wskazać kilka czynników ryzyka ich rozwoju. Farmakoterapia w leczeniu polipów nosa zwykle nie przynosi rezultatów, dlatego też w większości przypadków konieczne jest ich endoskopowe usunięcie.
Co to są polipy? Rodzaje polipów w nosie
Polipy w nosie mają kształt kropel bądź winogron, są ruchome i podatne na ucisk. Występują w postaci gładkich, niebolesnych rozrostów tkanki. Powstają z błony śluzowej jamy nosowej i zatok przynosowych. Bardzo często występują w kompleksie ujściowo-przewodowym, tj. w miejscu, gdzie zatoki uchodzą do jam nosa i w miarę rozrastania się prowadzą do jego deformacji.
Wyróżnia się 3 rodzaje polipów w nosie:
obrzękowy, składający się z obrzękniętej tkanki łącznej;
gruczołowy, charakteryzujący się tym, że nabrzmiała tkanka zawiera wiele gruczołów i torbieli;
mieszany.
Osobno wymienia się też polipa choanalnego, wyrastającego z zatoki szczękowej i łączącego się z jamą nosową, a czasem nawet z gardłem.
Przyczyny powstawania polipów w nosie
Nie są znane konkretne przyczyny powstawania polipów w nosie. Znane są jednak czynniki ryzyka ich rozwoju. Polipy występują najczęściej u osób w średnim wieku, częściej u mężczyzn niż u kobiet. Zazwyczaj pojawiają się przy długotrwałych stanach zapalnych błony śluzowej i zatok. Często rozwijają się u osób z obniżoną odpornością. Polipy w nosie pojawiają się też przy przewlekłym katarze u osób z alergią. Nie bez znaczenia są także predyspozycje rodzinne. Wiadomo również, że przy niektórych jednostkach chorobowych, wzrasta ryzyko ich powstawania. Należą do nich:
- astma oskrzelowa;
- astma aspirynowa – reakcja alergiczna na aspirynę bądź inne
- niesteroidowe lek i przeciwzapalne,
- alergiczne grzybicze zapalenie zatok;
- mukowiscydoza,
- zespół Kartagenera (rzadka choroba nieruchomych rzęsek);
- zespół Churga-Strauss (choroba zapalna naczyń).
Leczenie polipów nosa
Leczenie polipów uzależnione jest od przyczyn ich powstawania. Jeśli polipy współtowarzyszą zapaleniu zatok bądź infekcji bakteryjnej, wówczas podaje się choremu antybiotyk. Jeśli polipowe twory mają podłoże alergiczne, wówczas w pierwszej kolejności należy zadbać o usunięcie alergenów z otoczenia pacjenta. Podaje się również steroidy, których zadaniem jest obkurczenie polipów, a czasem przyczyniają się do ich całkowitego wyeliminowania.
Jeśli leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych korzyści, często dochodzi do nawracania polipów i niedrożności nosa, wówczas należy je usunąć operacyjnie. Zazwyczaj przeprowadza się zabieg, gdy polipowych tworów jest dużo oraz osiągają spore rozmiary. Najczęściej przeprowadza się go endoskopowo. W trakcie zabiegu oprócz usunięcia polipów, można także powiększyć ujście zatok, poprawić ich wentylację i drenaż, a także skorygować wszelkiego rodzaju wady zatok i jamy nosowej. Polipy w nosie można także usunąć przy pomocy lasera. Laserowe usuwanie polipów powoduje mniejsze krwawienie i mniejszy stopień termicznego uszkodzenia tkanek niż podczas zabiegu z wykorzystaniem elektrycznego noża. Konkretny wybór leczenia zależy jednak od decyzji lekarza.
Warto dodać, że z polipami można spróbować sobie też radzić w warunkach domowych. W tym celu należy płukać jamę nosową roztworem soli fizjologicznej. W aptece otrzymamy specjalny zestaw do domowej irygacji zatok i nosa. Sól rozrzedza wydzielinę spływająca z zatok do nosa i gardła, likwiduje zaschnięty na śluzówce śluz, a także wypłukuje alergeny.