Dlaczego chrapiemy? Przegląd głównych przyczyn chrapania. 

Czym jest chrapanie?

Chrapanie samo w sobie nie jest chorobą, a jego charakterystyczny dźwięk powstaje na skutek drgań związanych z rozluźnieniem mięśni podniebienia miękkiego i gardła oraz powietrza przechodzącego przez te struktury. W osób, które chrapią rozwijać się może bardzo niebezpieczny problem w postaci bezdechu sennego.

Z czego bierze się chrapanie?

W wielu wypadkach skłonność do chrapania wzrasta wraz z wiekiem. Z tego powodu problem chrapania dość rzadko dotyczy osób młodych, a zdecydowanie częściej osób w średnim wieku i seniorów. Warto dodać, że chrapanie może występować stale lub też może pojawiać się jako konsekwencja zmęczenia i wysiłku fizycznego lub spożycia alkoholu.

Jakie są najczęstsze przyczyny chrapania?

Chrapanie to powszechna dolegliwość, która może być nie tylko uciążliwa dla osoby chrapiącej, ale również dla jej otoczenia. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny chrapania wraz z ich opisem:

1. Nadwaga i otyłość Nadmiar tkanki tłuszczowej wokół szyi i gardła może powodować zwężenie dróg oddechowych, co utrudnia przepływ powietrza i prowadzi do wibracji tkanek, a w konsekwencji do chrapania.
2. Nieprawidłowa budowa dróg oddechowych Cechy anatomiczne, takie jak przerośnięte migdałki, wydłużony podniebienny języczek czy zwiększona objętość tkanki w gardle, mogą ograniczać przestrzeń w drogach oddechowych, co prowadzi do chrapania.
3. Zatkany nos Przewlekłe alergie, przeziębienia lub skrzywiona przegroda nosowa utrudniają oddychanie przez nos, zmuszając do oddychania przez usta, co często skutkuje chrapaniem.
4. Spożywanie alkoholu Alkohol działa rozluźniająco na mięśnie gardła, co może powodować ich zapadanie się podczas snu i w konsekwencji wywoływać chrapanie.
5. Palenie papierosów Palenie prowadzi do podrażnienia i zapalenia błon śluzowych dróg oddechowych, co może powodować obrzęk i ograniczenie przepływu powietrza, skutkując chrapaniem.
6. Wiek Z wiekiem mięśnie gardła stają się mniej elastyczne, co zwiększa ryzyko zapadania się tkanek i powstawania dźwięków charakterystycznych dla chrapania.
7. Pozycja podczas snu Spanie na plecach często sprzyja chrapaniu, ponieważ powoduje zapadanie się tkanek gardła pod wpływem grawitacji, co ogranicza drożność dróg oddechowych.
8. Zespół obturacyjnego bezdechu sennego (OBS) OBS to poważne schorzenie, w którym drogi oddechowe ulegają częściowemu lub całkowitemu zamknięciu podczas snu. Chrapanie jest jednym z najczęstszych objawów tego zespołu.

Każda z powyższych przyczyn może wymagać innego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego. Jeśli chrapanie jest uciążliwe lub towarzyszą mu inne objawy, takie jak zmęczenie w ciągu dnia czy przerwy w oddychaniu podczas snu, warto skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny i odpowiedniego leczenia.

Czy chrapanie może występować u dzieci?

Tak. Chrapanie może się pojawiać w przypadku dzieci. Zwykle ma ono związek z powiększeniem trzeciego migdałka na skutek nawracających infekcji. W przypadku, w którym chrapaniu związanemu z przerośniętym migdałkiem towarzyszy bezdech senny, konieczne jest jest jego usunięcie. Poza tym, chrapanie u dzieci może wynikać z alergii objawiającej się katarem i przekrwieniem błony śluzowej nosa, a także mieć związek z krzywą przegroda nosową czy niedrożnością nosa wynikającą z zapaleniem zatok. Należy dodać, że w przypadku najmłodszych dzieci, które nie ukończyły pierwszego roku życia, chrapanie i świszczący oddech może wynikać z wiotkości elementów chrzęstnych, które budują krtań malucha. Z tego powodu chrapanie u dzieci wymaga konsultacji medycznej i w niektórych przypadkach wiąże się z koniecznością wdrożenia leczenia w postaci usunięcia trzeciego migdała, zoperowania krzywej przegrody nosowej czy ograniczania alergii. Warto pamiętać także o tym, że chrapanie dziecka może prowadzić nie tylko do występowania do bezdechu sennego, ale także zaburzać jakość snu i spowalniać rozwój malucha.

Dlaczego kobiety w ciąży chrapią?

W przebiegu ciąży dochodzi do wielu zmian w ciele kobiety. Przybieranie na wadze może między innymi wpływać na przeponę. Puchnąć mogą także kanały nosowe. Poza tym, chrapanie może się z nadciśnieniem.

Jakie mogą być skutki chrapania dla zdrowia?

Chrapanie może powodować bóle głowy, rozdrażnienie oraz trudności z koncentracją. Może się ono także wiązać z występowaniem nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Poza tym, chrapanie może prowadzić do występowania zespół bezdechu sennego. W jego przebiegu dochodzi do zatrzymania oddechu na okres dłuższy niż dziesięć sekund. Należy pamiętać o tym, że bezdech senny jest niebezpieczny, ponieważ powodować może niedotlenienie i zaburzenia rytmu serca. Taki okresowy zanik oddechu może stwarzać zagrożenie nie tylko dla zdrowia, ale nawet życia chorego.

Jakie są sposoby na chrapanie?

W celu ograniczenia chrapania i zmniejszenia jego negatywnego wpływu na zdrowie należy:

• zadbać o redukcję masy ciała, ponieważ otyłość może nasilać zaburzenia oddychania podczas snu z powodu nadmiernego nagromadzenia tkanki tłuszczowej na szyi i zmniejszenia średnicy gardła,
• zaprzestać palenia papierosów,
• ograniczyć picie alkoholu, zwłaszcza przed snem, ponieważ alkohol może zwiększać liczbę bezdechów i wydłużać czas ich trwania.

W przypadku występowania uciążliwych objawów można sięgać po preparaty łagodzące objawy chrapania, w tym:

• leki doustne,
• spraye do gardła lub nosa,
• maści do nosa.

Poza tym, konieczne może okazać się leczenie z wykorzystaniem zabiegów chirurgicznych mających na celu:

• skorygowanie skrzywionej przegrody nosa,
• zmniejszenie wielkości małżowin nosowych,
• endoskopową operację zatok,
• radiotermoablację podniebienia miękkiego.

Rodzaj leczenia chrapania powinien być zawsze uzależniony od rodzaju przyczyn i nasilenia objawów. W wielu wypadkach chrapanie można ograniczać i znacznie poprawiać komfort życia nie tylko samego chorego, ale również innych domowników.